Database Administration क्षेत्राची ओळख : डाटाबेस एडमिनिस्ट्रेशन - एक संपूर्ण माहिती

 

Blog – 14

“Database Administration क्षेत्राची ओळख : डाटाबेस एडमिनिस्ट्रेशन - एक संपूर्ण माहिती”

 Database Administration म्हणजे काय?

डेटाबेस प्रशासन (Database Administration) म्हणजे कंपन्या, संस्था, बँका, सरकारी कार्यालये, आणि इतर उद्योगांमध्ये डेटाची सुरक्षितता, साठवणूक, व्यवस्थापन आणि पुनर्प्राप्ती करण्याची प्रक्रिया.

डेटाबेस अॅडमिनिस्ट्रेटर (DBA) हा डेटाबेस व्यवस्थापन प्रणाली (DBMS) ची देखभाल करणारा आणि व्यवस्थापन करणारा तज्ञ असतो. हे व्यावसायिक डेटाच्या सुरक्षिततेची काळजी घेतात, डेटाबेसची कार्यक्षमता सुधारतात आणि डेटा लॉस टाळण्यासाठी बॅकअप सिस्टम तयार करतात.

Database Administrator (DBA) ची प्रमुख जबाबदाऱ्या

• डेटाबेस डिझाइन आणि Installation Management   
  
• डेटाची सुरक्षितता आणि गोपनीयता राखणे
• डेटाबेस कार्यक्षमतेची देखरेख व ट्युनिंग
• डेटाबेस Backup and Recovery System विकसित करणे
• डेटाबेसमध्ये आलेल्या समस्यांचे निराकरण करणे (Troubleshooting)
• डेटाबेस वापरणाऱ्या युजर्ससाठी access and permissions सेट करणे
• डेटा माइग्रेशन आणि अपडेट्स manage करणे

Database Administration मध्ये करिअरच्या संधी

v  बँकिंग व वित्तीय क्षेत्र:

बँका आणि वित्तीय संस्था मोठ्या प्रमाणावर डेटाबेस वापरतात. सरकारी बँकांमध्ये IT ऑफिसर (Scale I, II, III) किंवा Database Administrator म्हणून संधी असतात.

v  सरकारी नोकऱ्या:

✔ IBPS IT Officer
✔ SBI Specialist IT Officer
✔ NIC (National Informatics Centre)
✔ रेल्वे, DRDO, ISRO सारख्या संस्था

v  खाजगी क्षेत्रातील संधी:

✔ IT कंपन्या - TCS, Infosys, Wipro, HCL, Accenture
✔ ई-कॉमर्स कंपन्या - Amazon, Flipkart
✔ हेल्थकेअर व हॉस्पिटल व्यवस्थापन
✔ शिक्षणसंस्था आणि विद्यापीठे

v  फ्रीलान्सिंग आणि कन्सल्टिंग:

तुम्ही स्वतंत्ररित्या क्लायंट्ससाठी डेटाबेस व्यवस्थापन सेवा पुरवू शकता.

Database Administrator बनण्यासाठी आवश्यक कौशल्ये

v   SQL (Structured Query Language)

v   Oracle, MySQL, Microsoft SQL Server, PostgreSQL यासारख्या DBMS चे ज्ञान

v   Cloud Database (AWS, Azure, Google Cloud) चा अनुभव

v   Linux आणि Windows Server चे ज्ञान

v   डेटाबेस सिक्युरिटी आणि बॅकअप स्ट्रॅटेजी समजणे

शिक्षण आणि पात्रता:

v   B.Sc (IT/CS), BCA, B.Tech (CS/IT), MCA किंवा M.Tech

v   Oracle Certified Professional (OCP) - Oracle Database Administration

v   Microsoft Certified: Azure Database Administrator Associate

v   AWS Certified Database – Specialty

v   IBM Certified Database Administrator

Database Administrator म्हणून पगार:

v   फ्रेशर - ₹4 लाख ते ₹7 लाख/वर्ष

v   अनुभव वाढल्यास - ₹10 लाख ते ₹20 लाख/वर्ष

v   सरकारी क्षेत्रात वेतन - ₹50,000 ते ₹1,00,000/महिना (शासकीय वेतनमानानुसार)

Database Administrator म्हणून करिअर सुरू करण्यासाठी पुढील टप्पे:

v  SQL आणि डेटाबेस कॉन्सेप्ट्स शिकणे

v  कोणता तरी एक डेटाबेस व्यवस्थापन प्रणाली (Oracle, MySQL) एक्सपर्ट लेव्हलला शिकणे

v  लायव्ह प्रोजेक्ट किंवा इंटर्नशिप करणे

v  सर्टिफिकेशन मिळवणे (Oracle, Microsoft, AWS, IBM इत्यादी)

v  सरकारी किंवा खाजगी क्षेत्रातील नोकऱ्यांसाठी अर्ज करणे

निष्कर्ष:

Database Administration हे बँकिंग, सरकारी क्षेत्र आणि IT इंडस्ट्रीमध्ये भरपूर मागणी असलेले करिअर आहे. जर तुम्हाला डेटाच्या सुरक्षिततेबद्दल आवड असेल आणि तांत्रिक कौशल्ये आत्मसात करायची तयारी असेल, तर ही एक उत्तम संधी ठरू शकते.

टीप: तुम्ही सरकारी बँकिंग क्षेत्रात Database Administrator किंवा IT Officer बनू इच्छित असाल, तर IBPS SO, SBI SO आणि इतर स्पर्धा परीक्षांसाठी तयारी करावी लागेल.

Database Administration च्या क्षेत्रात सतत बदल होत असतात, त्यामुळे सतत अपडेट राहणे आवश्यक आहे.

* पुढे लवकरच आम्ही 10वी नंतर Database Administration क्षेत्रात करिअर कसे करावे?  या विषयी लेख टाकणार आहोत.

 तुमच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी शुभेच्छा!

नोट: ही माहिती फक्त मार्गदर्शनासाठी आहे. अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या शिक्षक, पालक किंवा कॅरियर काउंसलरशी चर्चा करू शकता.

पुढील ब्लॉगचा विषय: “Robotics क्षेत्राची ओळख : रोबोटिक्स - एक संपूर्ण माहिती”

 

संगणक क्षेत्राबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी प्रत्यक्ष संपर्क करा.-

श्री. राजेश मराठे

प्रसाद कॉम्प्युटर

गणेश नगर, नविन शनि मंदिर चौक,

शहादा. जि. नंदुरबार.

मो. 9028521501.

वेबसाईट: www.prasadcomputer.com

.

.

.

.

#10वीनंतरसंगणक #करिअरमार्गदर्शन #संगणकशाखेतीलकरिअर #संगणकशिक्षण #FutureInTech #DigitalCareer #TechOpportunities #CareerGuidance #StudentsSuccess #ComputerScienceCareer #CareerPathways #Post10thCareer #TechTrends #DigitalFuture #CareerExploration #TechSkills #marathi #shahada #maharashtra @nandurbar #prasad